Merhabalar
Linux BT Terminal Komutları konumuza tam gaz devam ediyoruz.Devamı da gelecek,emin olunuz.
1.Komut:sudo sed -i 's/NoDisplay=true/NoDisplay=false/g' /etc/xdg/autostart/*.desktop
sudo sed -i 's/NoDisplay=true/NoDisplay=false/g' /etc/xdg/autostart/*.desktop komutu sistemin başlatılması sırasında arka planda çalışan uygulamaların ve servislerin gereksiz olanlarını terminalden kapatılması komutudur.
Bu komuttan sonra "gnome-session-properties" komutu yazılarak "Oturum Açma Penceresi" görüntülenir.Burada az önce yukarıdaki komutla aktif olan gizli başlangıç öğeleri görünür olacaktır.Sistemi terminalden reboot komutu ile başlatığınızda daha hızlı (bende 58 saniye,önceki açılış zamanı 1 dk. 45 sn idi) açılacaktır.
2.Komut:glxinfo | grep render
glxinfo | grep render komutu basit bir anlatımla Microsoft Windows işletim sistemlerindeki "direct" aktif olup olmadığını denetleyen komuttur.Tabii linux tarafında direct OpenGL'dir.Ayrıca bu komut daha çok oyunculara hitap eden bir terminal komuttur.
Komutun çıktısı aşağıdaki gibidir.
trwe_2012@notebookpc:~$ glxinfo | grep render
direct rendering: Yes
GLX_MESA_multithread_makecurrent, GLX_MESA_query_renderer,
GLX_MESA_multithread_makecurrent, GLX_MESA_query_renderer,
Extended renderer info (GLX_MESA_query_renderer):
OpenGL renderer string: Mesa DRI Intel(R) 965GM x86/MMX/SSE2
GL_NV_conditional_render, GL_NV_depth_clamp, GL_NV_light_max_exponent,
GL_OES_fbo_render_mipmap, GL_OES_get_program_binary, GL_OES_mapbuffer,
Bu çıktı da önemli olan satırlar,
direct rendering: Yes (sistemde direct etkin)
OpenGL renderer string: Mesa DRI Intel(R) 965GM x86/MMX/SSE2 (Burası OpenGL'nin hangi ekran kartı tarafından üstlenildiğini ve özellikleri (/MMX/SSE2) veren komuttur.İşte burası bir oyunun linux altında sorunsuz çalış çalışmayacağı belirleyen çıktı birimidir.
3.Komut:xrandr
xrandr komutu linux yüklediğiniz üçüncü parti ekran kartının masaüstü çözürnülüğü hakkında bilgeler sunan komut olup,çıktısı;
trwe_2012@notebookpc:~$ xrandr
Screen 0: minimum 8 x 8, current 1280 x 800, maximum 32767 x 32767
LVDS1 connected 1280x800+0+0 (normal left inverted right x axis y axis) 331mm x 207mm
1280x800 59.98*+
1024x768 60.00
800x600 60.32 56.25
640x480 59.94
640x400 60.00
TV1 disconnected (normal left inverted right x axis y axis)
VGA1 disconnected (normal left inverted right x axis y axis)
VIRTUAL1 disconnected (normal left inverted right x axis y axis)
4.Komut:lspci -nnk | grep "VGA\|3D\|Display" -A2
lspci -nnk | grep "VGA\|3D\|Display" -A2 komutu linux işletim sisteminize yüklediğiniz ekran katının sürücü+donanım+linux çekirdek bilgilerini birarada veren komuttur.Ekran kartı sürücü sorunlarında başvurulan temel BT terminal komutlarından bir tanesidir.
Çıktısı:
trwe_2012@notebookpc:~$ lspci -nnk | grep "VGA\|3D\|Display" -A2
00:02.0 VGA compatible controller [0300]: Intel Corporation Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller (primary) [8086:2a02] (rev 03)
Subsystem: Hewlett-Packard Company Presario C700 [103c:30d9]
Kernel driver in use: i915
--
00:02.1 Display controller [0380]: Intel Corporation Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller (secondary) [8086:2a03] (rev 03)
Subsystem: Hewlett-Packard Company Presario C700 [103c:30d9]
00:1b.0 Audio device [0403]: Intel Corporation 82801H (ICH8 Family) HD Audio Controller [8086:284b] (rev 03)
Burada önemli olan satır VGA compatible controller ile Display controller kısmının aynı çipset ile bitiyor olması olup bendeki Intel Corporation Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller birincil ve ikincil olarak etkin bu da gösteriyor ki sürücü doğru bir biçimde sisteme entegre edilmiş...
Bir diğer önemli satır Intel Corporation Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller'in kernel ile olan driver bağlantısı bu da "Kernel driver in use: i915" satırı ile ifade ediliyor.Yani siz buradan şunu anlayacaksınız.Yüklediğiniz sürücü yapılandırması linux çekirdek tarafından kabul edilmiş ve karşılıklı iletşim halinde (çift yönlü)
5.Komut:lspci | grep -E "VGA|3D|Display"
lspci | grep -E "VGA|3D|Display" komutu lspci -nnk | grep "VGA\|3D\|Display" -A2 komutunun derli toplu özet çıktı veren bir komuttur.
Çıktısı;
trwe_2012@notebookpc:~$ lspci | grep -E "VGA|3D|Display"
00:02.0 VGA compatible controller: Intel Corporation Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller (primary) (rev 03)
00:02.1 Display controller: Intel Corporation Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller (secondary) (rev 03)
6.Komut:sudo lshw -C video
sudo lshw -C video komutu "lspci | grep -E "VGA|3D|Display" komutu ile lspci -nnk | grep "VGA\|3D\|Display" -A2 komutlarına nazaran ayrıntılı basit çıktı veren bir komuttur.Daha çok ekran kartının o anki durumunu özetler.
Çıktısı:
trwe_2012@notebookpc:~$ sudo lshw -C video
[sudo] password for trwe_2012:
*-display:0
açıklama: VGA compatible controller
ürün: Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller (primary)
üretici: Intel Corporation
physical id: 2
bus info: pci@0000:00:02.0
sürüm: 03
genişlik: 64 bits
saat: 33MHz
kapasiteler: msi pm vga_controller bus_master cap_list rom
yapılandırma: driver=i915 latency=0
kaynaklar: irq:26 bellek:91000000-910fffff bellek:80000000-8fffffff ioport:30d0(boyut=8)
*-display:1 UNCLAIMED
açıklama: Display controller
ürün: Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller (secondary)
üretici: Intel Corporation
physical id: 2.1
bus info: pci@0000:00:02.1
sürüm: 03
genişlik: 64 bits
saat: 33MHz
kapasiteler: pm bus_master cap_list
yapılandırma: latency=0
kaynaklar: bellek:91100000-911fffff
7.Komut:inxi -Fxz
inxi -Fxz komutu Windows'daki Aygıt Yöneticisinin Lunix tarafındaki terminal karşılığı gibidir.Sisteminizin tüm bileşenlerini basit bir tarza anlaşılabilir olarak size sunan komuttur.
Çıktısı:
trwe_2012@notebookpc:~$ inxi -Fxz
System: Host: notebookpc Kernel: 4.4.0-62-lowlatency i686 (32 bit gcc: 5.4.0)
Desktop: Xfce 4.12.3 (Gtk 2.24.28) Distro: Ubuntu 16.04 xenial
Machine: System: Hewlett-Packard (portable) product: Compaq Presario C700 Notebook PC v: F.35
Mobo: Hewlett-Packard model: 30D9 v: 83.21 Bios: Hewlett-Packard v: F.35 date: 03/29/2010
CPU: Dual core Intel Pentium Dual T2330 (-MCP-) cache: 1024 KB
flags: (lm nx pae sse sse2 sse3 ssse3) bmips: 6383
clock speeds: max: 1600 MHz 1: 1333 MHz 2: 1067 MHz
Graphics: Card: Intel Mobile GM965/GL960 Integrated Graphics Controller (primary) bus-ID: 00:02.0
Display Server: X.Org 1.18.4 drivers: intel (unloaded: fbdev,vesa) Resolution: 1280x800@59.98hz
GLX Renderer: Mesa DRI Intel 965GM x86/MMX/SSE2 GLX Version: 2.1 Mesa 11.2.2 Direct Rendering: Yes
Audio: Card Intel 82801H (ICH8 Family) HD Audio Controller driver: snd_hda_intel bus-ID: 00:1b.0
Sound: Advanced Linux Sound Architecture v: k4.4.0-62-lowlatency
Network: Card-1: Qualcomm Atheros AR242x / AR542x Wireless Network Adapter (PCI-Express)
driver: ath5k bus-ID: 01:00.0
IF: wlp1s0 state: up mac: <filter>
Card-2: Realtek RTL-8100/8101L/8139 PCI Fast Ethernet Adapter
driver: 8139too v: 0.9.28 port: 1000 bus-ID: 02:01.0
IF: enp2s1 state: down mac: <filter>
Drives: HDD Total Size: 410.1GB (6.3% used) ID-1: /dev/sda model: FUJITSU_MHY2160B size: 160.0GB temp: 0C
ID-2: USB /dev/sdb model: External_USB_HDD size: 250.1GB temp: 0C
Partition: ID-1: / size: 73G used: 22G (32%) fs: ext4 dev: /dev/sda2
ID-2: swap-1 size: 2.62GB used: 0.00GB (0%) fs: swap dev: /dev/dm-0
RAID: No RAID devices: /proc/mdstat, md_mod kernel module present
Sensors: System Temperatures: cpu: 48.0C mobo: N/A
Fan Speeds (in rpm): cpu: N/A
Info: Processes: 224 Uptime: 40 min Memory: 855.7/2004.4MB Init: systemd runlevel: 5 Gcc sys: 5.4.0
Client: Shell (bash 4.3.461) inxi: 2.2.35
8.Komut:journalctl --no-pager -b -p3
journalctl --no-pager -b -p3 komutu sisteminizdeki kurulu uygulamaların normal çalışıp çalışmadığını lib dosyaları üzerinden (linux programların ortak kullandıkları dosyaların adlarının başında lib ifadesi geçer.) kontrol eden root komutu olup normal kullanıcı bu komutu verdiğinde bazı yerlere root tarafından "Erişim Engellendi" ifadesi getirilir.
Bu komutun kullanım amacı çakışmları tesbit edebilme ve analiz etmedir.
9.Komut:systemctl --no-pager --state=failed
systemctl --no-pager --state=failed komutu sistemde çalışmayan/çalışmayı ret eden/kullanıcı kontrolünden çıkan işlemleri/süreçleri/programlarının çıktılarını almak için kullanılan komuttur.
Çıktı:
trwe_2012@notebookpc:~$ systemctl --no-pager --state=failed
0 loaded units listed. Pass --all to see loaded but inactive units, too.
To show all installed unit files use 'systemctl list-unit-files'.
Bu çıktı da önemli olan "0 loaded units listed" satırıdır.Buradaki sıfır rakamı sistemde herşeyin yolunda olduğunun göstergesidir.
10.Komut:screenfetch
screenfetch komutu eğlenceli bir komut olup Windows 'daki İşletim Sistemi Özelliklerinin linux terminal arabirimdeki karşılığıdır.
Çıktısı:
Not:
Bu makale yazısı GNU Açık Lİsans'a tabii olup anlatım yönünden www.sordum.net/forum sitesine aittir.
TRWE_2012
SAKARYA 2016