CERN olarak da bilinen Avrupa Nükleer Araştırma Örgütü, dünyanın en büyük parçacık hızlandırıcısını işleten uluslararası bir araştırma laboratuvarıdır. Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (LHC), Higgs bozonunun keşfinin doğrulanmasında çok önemli bir rol oynadı. Ancak CERN artık fizikteki yeni fenomenlerin araştırılmasına daha derinlemesine dalmayı hedefliyor.
CERN, 2020'de tanıtılacak yeni nesil parçacık hızlandırıcısı Geleceğin Dairesel Çarpıştırıcısının (FCC) fizibilite çalışması için bir ara dönem incelemesi yürütme sürecindedir . CERN'in açıklamasına göre, FCC'nin inşasının 20 milyar Euro'ya (21,5 milyar $) mal olacağı tahmin ediliyor ve önerilen makinenin çevresi 91 km olacak ve atom altı parçacıkların maksimum 100 teraelektronvolt (TeV) enerjide çarpışmasını sağlayacak.
CERN üyeleri şu anda , bilim adamı Tara Shears'ın (Büyük Hadron Çarpıştırıcısı'ndaki LHCb deneyinin bir üyesi) LHC'den daha büyük, daha hızlı ve daha güçlü olarak tanımladığı bir makine olan FCC'nin inşaat planlarıyla ilgili tartışmalarla meşguller . Onaylandığı takdirde CERN Direktörü Fabiola Gianotti, yeni parçacık hızlandırıcının şimdiye kadar yapılmış "en güçlü mikroskop" olarak hizmet edeceğini ve doğa yasalarının en küçük ölçeklerde ve en yüksek enerji seviyelerinde incelenmesini kolaylaştıracağını belirtti.
CERN, LHC çalışmalarının tamamlanmasının ardından 2040'larda ilk deneylere başlanması beklentisiyle önümüzdeki beş yıl içinde FCC bina planları için onay almayı hedefliyor. Shears, CERN bilim adamlarının şu anda hızlandırıcının fizibilitesini değerlendirmek için bir çalışma yürüttüğünü ve bulguların 2025 yılına kadar beklendiğini belirtti. FCC'nin inşaat aşamasına ilişkin nihai karara 2028 yılına kadar verilebileceği belirtildi.
FCC'nin karanlık maddenin, karanlık enerjinin ve diğer gizemli olayların doğasına yeni bir ışık tutması ve potansiyel olarak parçacık fiziği araştırmalarında çığır açan bilimsel keşiflere yol açması bekleniyor. Shears, yeni parçacık hızlandırıcının, Higgs bozonu ve Higgs alanının daha önce bilinmeyen özelliklerini ortaya çıkarabileceğini ve bunların, LHC'nin 14 TeV enerji seviyelerinde çalışma yeteneklerinin ötesinde olduğunu belirtti.
Bununla birlikte, daha büyük bir parçacık çarpıştırıcı önerisi, Birleşik Krallık'taki eski hükümet baş bilim danışmanı David King'in, dünyanın zaten aşırı çevresel tehditlerle boğuştuğu bir dönemde FCC'yi "pervasız" bir fikir olarak etiketleyen David King tarafından eleştirildi. Münih Matematik Felsefesi Merkezi'nde araştırmacı olan Sabine Hossenfelder, şüpheciliğini dile getirerek, FCC'nin parçacık fiziği ve Standart Model hakkında mutlaka yeni bilgiler ortaya çıkaracağına dair hiçbir kanıt olmadığını belirtti.
Hossenfelder'e göre, 91 km'lik makine muhtemelen Standart Model kapsamında zaten bilinen bazı sabitlerin gelişmiş ölçümlerini sunacaktır, ancak LHC'nin etkisinin aksine, insan bilgisine ve bilimsel araştırmaya önemli ölçüde katkıda bulunmayabilir. Parçacık fizikçilerinin, FCC'nin çok önemli bir rol oynamayabileceği bilimde bir sonraki büyük öncü olarak kuantum fiziğinin ortaya çıkmasıyla birlikte kendi çağlarının sona erebileceğini kabul etmeleri gerektiğini öne sürüyor.
Kaynak:
https://www.techspot.com/news/101795-ce ... three.html